Atatürk Anısı Bundan Ötesi Eğitim Meselesi

Atatürk'ü Milli Mücadele ve Cumhuriyet döneminde en yakından izleyen isimlerden biri gazeteci yazar Falih Rıfkı Atay oldu. Daima Atatürk'ün Sofrası'nda yer alan Atay, adetöe2 o döneme tanıklık etti. Yapılan işleri yakından izledi ve dönemin havasını aktaran en iyi yazarlar arasında yer aldı, Atay'a göre Atatürk, medeni kanunu kabul edip laik anlayışı hakim kıldıktan sonra bütün ağırlığını eğitime verdi:



ö'Cumhuriyetin kuruluş devrinde bir asırdan beri devam eden medeniyet mücadelesinin kesin zaferi medeni kanun ve laiklikle kazanılmıştır... Türk milletinin bir 20'inci yüzyıl topluluğuna doğru tekamül etmesi için, artık hiçbir engel kalmamıştı. Bundan ötesi eğitim meselesi idi...''



ö'... Biz ilim kafasıyla bilmiyorduk. Tefekkür kafası ile düşünüyorduk. Fakat tanzimattan beri hiç olmazsa mukayese yapma imkanları elde etmiştik. Bir karar vermek lazımdı. Bu kararı veremiyorduk. Mustafa Kemal bu kararı vermişti. 3 Mart 1924'te Hilafeti kaldırdı. Aynı yıl Nisan ayında Şeriye Mahkemeleri kalktı, adalet birliği sağlandı. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile öğretim birliği kuruldu. Şeriye Vekalet kaldırıldı. 1925 Ağustos'unda şapka devrimi, 1925 yılının Kasım ayında tekkelerin kapatılması, bir yıl sonra da medeni kanunun kabulü; nihayet 1928'de Anayasa değişikliği ile devletin laikleştirilmesi ve yine aynı yıl latin yazısının kabul edilmesi. Demek ki ''inkılap devri'', Cumhuriyetin ilanını başlangıç olarak alırsak 29 Ekim 1923'ten 3 Kasım 1928'e kadar 5 yıl sürmüştür. Ondan sonra bütün iş yeni düzeni bütün topluluğa sindirmekte idi. Bu da Türkiye halkını yüzde yüz müspet ilme dayalı ilk eğitim terbiyesinden geçirmeye bağlı idi. Bizler Tanzimattan beri çok zaman geçtiğini sanırdık. İlk öğretim ve eğitimi görmeyen köy için Tanzimat gelmemiştir bile''



ö'... Hiçbir devlet kurucusu Atatürk kadar 'eğitim konusunun hayati önemi' üzerinde durmamıştır. 'Cumhurbaşkanı olmasaydım Milli Eğitim Bakanı olmak isterdim', diyen O'dur.