Yeni Okullar

Cumhuriyetin ilanından tam bir yıl sonra Erzurum'da bir deprem felaketi yaşandı. Hemen herkes harekete geçti ve vatandaşlara yardımcı oldu. İstanbul Hilmi Kitabevinin sahibi Hilmi Bey ise, kitap gönderdi; depremden zarar gören çocuklara yardım olsun diye. Bu Atatürk'ü çok memnun etti ve hemen, 8 Ekim 1924'te, Kitapçı Hilmi Beye bir telgraf çekti: ''İstanbul'da Babıali Caddesi'nde Kitapçı İbrahim Hilmi Bey'e; Erzurum yer sarsıntısında felakete uğrayanların çocuklarına armağan buyurduğunuz kitaplar dolayısıyla çok teşekkür ederim. Yurdun bilim ve kültürü için bu olay nedeniyle gösterdiğiniz ilgiyi değerli buldum. Bilim ve kültür ile donatılan bir kavimin her türlü felakete, doğadan gelse bile çare bulabileceğine işaret eden bu konudaki bağışınız bütün ulusça övgüye yaraşır anlamdadır.''



Bir kitap yardımı karşısında heyecanlanıp harekete geçen Mustafa Kemöe2l, devletin bütün imkanlarını eğitim içirı harekete geçirdi. Tek isteği genç Cumhuriyete okullaşma heyecanı yaşatmaktı. Kurtuluşla birlikte başta Ankara olmak üzere yurdun dört bir köşesine birer meşale gibi okullar dikilmeye başlandı. Kurtuluş savaşı sonrasında Ankara'da 1923'te açılan ilk yüksek okul, Harp okulu oldu. Tıpkı Batılılaşmaya askeri okullar açarak başlayan Osmanlı İmparatorluğunda olduğu gibi. Onu 1925 yılında kurulan Leyli Hukuk Mektebi izledi. Henüz medeni kanun alanında bir değişiklik yoktu ama bir Hukuk Mektebi açılmıştı bile.



Ankara'da yüksek okulların sayısı hızla arttı. 1925 yılında Musiki Muallim Mektebi, 1927'de Gazi Orta Öğretmen Okulu ve Eğitim Enstitüsü kuruldu. Bu hızlı okullaşma kısa sürede Ankara'yı bir kültür merkezi haline getirdi. Okullaşma bütün hızıyla sürerken giderek çeşitlenmeye başladı, 1933 yılında, Türkiye tarımının geliştirilmesinde büyük umutlar bağlanan Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü faaliyete geçti. Bu Enstitü 1948 yılında Ankara Üniversitesi'ne bağlandı ve Ziraat Fakültesi adını aldı. Zamanla tabiöee ilimler, veteriner, ziraat sanatları ve orman bölümleri oluştu.



1934 yılında Milli Musiköee ve Temsil Akademisi yine Ankara'da kuruldu. Böylece bugünkü konservatuarın temeli atıldı. 1935 yılında, İstanbul'daki Mülkiye Mektebi'nin adı Siyasal Bilgiler Okuluna çevrildi ve Ankara'ya taşındı, Aynı yıl Ankara'da Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi açıldı. 1925 yılında kurulan Ankara Hukuk Mektebi de Hukuk Fakültesi adını aldı. 1937 yılında Ankara'da bir Tıp Fakültesi kurulması kararlaştırıldı ancak savaş çıkınca fakültenin kuruluşu 1945'e kaldı. Aynı problem Ankara'da açılması kararlaştırılan Yüksek Teknik Okulu'nun da başına geldi. 1943 yılında Ankara'da Fen Fakültesi kuruldu.